تأثیر توزیع اندازه ذرات اولیه بر پایداری خاکدانه در کلاس¬های مختلف اندازه

Authors

مجید محمودآبادی

بهاره احمدبیگی

abstract

توزیع اندازه ذرات یکی از ویژگی­های مهم فیزیکی خاک محسوب می­شود که خود شامل توزیع اندازه ذرات اولیه و ثانویه می­باشد. تحقیق حاضر به بررسی ارتباط بین توزیع اندازه ذرات اولیه (شن، سیلت و رس) و ثانویه (خاکدانه) در مقیاس­های مختلف اندازه خاکدانه می­پردازد. به این منظور، نمونه­برداری خاک از شش سیستم کشت شامل گندم، جو، ذرت، یونجه، آیش و زمین شخم­خورده، از دو عمق 10-0 و 20-10 سانتی­متر در سه تکرار انجام شد. هر نمونه خاک اصلی به سه کلاس اندازه­ای (نمونه فرعی) شامل 25/0-0 میلی­متر (کلاس ریز)، 1-25/0 میلی­متر (کلاس متوسط) و 5-1 میلی­متر (کلاس بزرگ) تقسیم گردید. نتایج نشان داد که سیستم کشت تأثیر معنی­داری بر توزیع اندازه ذرات ثانویه در سطح احتمال یک درصد دارد. برای خاک­های اصلی، درصد شن و سیلت به­ترتیب همبستگی منفی و مثبت معنی­داری با درصد خاکدانه­های بزرگتر از 25/0میلی­متر نشان دادند در حالی­که تأثیر رس از این نظر معنی­دار نشد. درصد ذرات اولیه شن، سیلت و رس در هر سه کلاس اندازه خاکدانه، تفاوت معنی­داری با سایر کلاس­ها داشت، به نحوی­که با افزایش اندازه خاکدانه­ها (به سمت کلاس­های بزرگتر)، فراوانی ذرات شن افزایش و درصد ذرات سیلت و رس کاهش معنی­داری نشان داد. سه کلاس اندازه خاکدانه­های ریز، متوسط و درشت، به ترتیب حاوی 5/45، 9/55 و 8/60 درصد شن، 0/36، 5/27 و 3/24 درصد سیلت و 8/17، 6/16 و 8/14 درصد رس بود. البته در هر سه کلاس اندازه خاکدانه­ها، درصد ذرات شن بیشتر از درصد سیلت و رس بود. با افزایش اندازه خاکدانه­ها از کلاس اندازه 1-25/0 به کلاس 5-1 میلی­متر، درصد ذرات پایدار در آب بزرگتر از 25/0میلی­متر افزایش معنی­داری نشان داد. نتایج همچنین حاکی از آن بود که در دو کلاس اندازه 5-1 و 1-25/0 میلی­متر، درصد شن همبستگی منفی و معنی­داری با درصد خاکدانه­های پایدار در آب بزرگتر از 25/0 میلی­متر نشان داد در حالی­که این همبستگی با درصد سیلت و رس مثبت بود. یافته­های این تحقیق روشن ساخت که هرچند با افزایش اندازه ذرات ثانویه، فراوانی ذرات شن افزایش و درصد ذرات سیلت و رس کاهش می­یابد ولی شن باعث کاهش و سیلت و به­ویژه رس باعث افزایش پایداری خاکدانه می­شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر توزیع اندازه ذرات اولیه بر پایداری خاکدانه در کلاس های مختلف اندازه

توزیع اندازه ذرات یکی از ویژگی­های مهم فیزیکی خاک محسوب می­شود که خود شامل توزیع اندازه ذرات اولیه و ثانویه می­باشد. تحقیق حاضر به بررسی ارتباط بین توزیع اندازه ذرات اولیه (شن، سیلت و رس) و ثانویه (خاکدانه) در مقیاس­های مختلف اندازه خاکدانه می­پردازد. به این منظور، نمونه­برداری خاک از شش سیستم کشت شامل گندم، جو، ذرت، یونجه، آیش و زمین شخم­خورده، از دو عمق 10-0 و 20-10 سانتی­متر در سه تکرار انجا...

full text

بررسی توزیع اندازه ذرات و پایداری خاکدانه ها تحت تاثیر کاربرد دو نوع بقایای گیاهی

  توزیع اندازه ذرات و پایداری خاکدانه از ویژگی های فیزیکی خاک هستند که از نظر حفاظت خاک بسیار اهمیت دارند. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر مواد آلی مختلف بر توزیع اندازه ذرات خاک در دو حالت خشک و تر بود. آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی، با دو تیمار بقایای گیاهی (کاه و کلش و تفاله پسته)، سه سطح ماده آلی (صفر، یک و پنج درصد وزنی) و سه تکرار انجام شد. همچنین توزیع اندازه ذرات خاک در دو حالت خشک و تر ا...

full text

بررسی توزیع اندازه ذرات و پایداری خاکدانه ها تحت تاثیر کاربرد دو نوع بقایای گیاهی

توزیع اندازه ذرات و پایداری خاکدانه از ویژگی های فیزیکی خاک هستند که از نظر حفاظت خاک بسیار اهمیت دارند. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر مواد آلی مختلف بر توزیع اندازه ذرات خاک در دو حالت خشک و تر بود. آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی، با دو تیمار بقایای گیاهی (کاه و کلش و تفاله پسته)، سه سطح ماده آلی (صفر، یک و پنج درصد وزنی) و سه تکرار انجام شد. همچنین توزیع اندازه ذرات خاک در دو حالت خشک و تر اند...

full text

توزیع اندازه ذرات پاشمان در طول فلوم آزمایشگاهی تحت تأثیر شیب‌ها و شدت‌های مختلف بارندگی

جدایش و انتقال پاشمانی ذرات خاک به‌وسیله اثر قطرات باران به‌عنوان شروع فرآیند فرسایش آبی محسوب می‌شود. در نتیجه پاشمان توزیع اندازه ذرات رسوبی ناشی از آن در مراحل دیگر فرآیند فرسایش بسیار مهم و تاثیرگذار ارزیابی شده است. حال آن‌که تغییرپذیری توزیع اندازه ذرات پاشمان در شرایط مختلف کم‌تر مورد توجه قرار گرفته است. لذا در تحقیق حاضر به بررسی اثر یک‌جانبه و متقابل شیب و شدت بارندگی در بالادست و پای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دانش آب و خاک

Publisher: دانشگاه تبریز

ISSN 2008-5133

volume 23

issue 3 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023